Energiebeheer (pacing): Hoe voorkom je overbelasting?

Voor mensen met post-covid is energie een beperkte bron. De gebruikelijke opbouw van activiteiten zoals we die gewend zijn, werkt vaak averechts. Pacing is een methode die helpt om je dag zo in te richten dat je binnen je grenzen blijft en terugval voorkomt. In plaats van je energie te gebruiken totdat je klachten krijgt, leer je proactief rustmomenten in te plannen en signalen van overbelasting eerder te herkennen.

Wat is pacing?

Pacing betekent het bewust plannen van activiteiten en rust om overbelasting te voorkomen. Je probeert een stabiel niveau van belasting aan te houden, zonder grote pieken. Dit vraagt om goed luisteren naar je lichaam en soms om hulpmiddelen, zoals een hartslagmeter, een timer of een dagboek.

Praktische tips

Plan je dag in korte blokken met rustmomenten ertussen.
Gebruik timers of herinneringen om je aan rust te herinneren.
Houd een energiedagboek bij om patronen te herkennen.
Doe minder dan je denkt aan te kunnen – liever te weinig dan te veel.
Vermijd taken die verschillende vormen van belasting combineren (bijv. fysiek en cognitief).

Wat helpt wél

Activiteiten opdelen in kleine, overzichtelijke stappen.
Vaste rustmomenten invoeren, ongeacht hoe je je voelt.
Rust nemen vóór je klachten krijgt.

Wat werkt averechts

Doorgaan tot het niet meer gaat.
Denken in termen van "grenzen oprekken" in plaats van "herstellen binnen grenzen".
Activiteiten compenseren ("als ik nu rust, kan ik straks extra veel doen").

Wetenschappelijke inzichten

Hoewel pacing oorspronkelijk werd ontwikkeld binnen de ME/CVS-gemeenschap, wordt het inmiddels ook aanbevolen voor mensen met post-covid. Onderzoek laat zien dat het een effectieve manier kan zijn om PEM (post-exertionele malaise) te voorkomen en kwaliteit van leven te verbeteren.

Doorlopend onderzoek

Er lopen momenteel meerdere studies naar hoe pacing het best kan worden toegepast bij post-covid. Daarbij wordt ook gekeken naar objectieve meetinstrumenten, zoals hartslagmonitoring en draagbare sensoren, die kunnen helpen bij het bepalen van veilige inspanningsniveaus.