Werk en studie: Wetgeving, rechten en tips voor re-integratie

Wetgeving en rechten in Nederland

 

Arbeidsovereenkomst en loondoorbetaling:

• Als je ziek bent, heb je in principe recht op maximaal twee jaar loondoorbetaling (minimaal 70%) via je werkgever.

• Je mag tijdens deze periode niet ontslagen worden vanwege ziekte, tenzij er sprake is van uitzonderingen (bijvoorbeeld bij ernstige arbeidsconflicten).

 

Wet verbetering poortwachter (WvP):

• Jij en je werkgever hebben een gezamenlijke re-integratieplicht. Een bedrijfsarts of arbodienst ondersteunt hierbij.

• Re-integratie moet in overleg en op maat gebeuren: het doel is niet zo snel mogelijk weer volledig aan het werk, maar duurzaam herstel.

• Jij mag (en moet) meedenken over wat voor jou wél mogelijk is.

 

Re-integratie 1e en 2e spoor:

• In het eerste jaar is de focus op terugkeer naar je eigen werk (1e spoor).

• Als dit echt niet lukt, wordt in het tweede jaar gekeken naar ander passend werk binnen of buiten het bedrijf (2e spoor).

​

​

 

WIA-aanvraag:

• Als je na bijna twee jaar nog niet of maar deels kunt werken, kun je een WIA-uitkering aanvragen.

• Dit traject is ingrijpend en vergt voorbereiding. Er wordt gekeken naar je verdiencapaciteit en arbeidsmogelijkheden.

 

Studie en onderwijs:

• Voor studenten bestaan er aanpassingen via het studieadvies, het profileringsfonds of DUO (bijv. uitstel van afstuderen of extra begeleiding).

• Veel onderwijsinstellingen hebben een decaan of studentendecaan die je kan helpen met voorzieningen of aangepaste programma’s.

 

Praktische tips voor re-integratie

​

1. Start waar je bent – niet waar je wilt zijn

• Bouw je werk of studie langzaam en binnen je energiegrenzen op.

• Begin met korte taken, weinig prikkels en duidelijke pauzes.

 

2. Maak overprikkeling bespreekbaar

• Geef aan wat je nodig hebt qua omgeving: rustiger werkplek, flexibele tijden, werk thuis, aangepaste taken.

• Leg kort uit wat post-covid inhoudt, of verwijs naar informatieve bronnen.

 

3. Werk met een plan

• Maak samen met de bedrijfsarts of studiebegeleider een plan van aanpak.

• Stel doelen op korte termijn, en herzie die regelmatig.

• Houd rekening met fluctuaties: wat vandaag lukt, lukt morgen misschien niet.

 

4. Ken je rechten én plichten

• Je hebt recht op re-integratie op maat, maar ook een inspanningsverplichting.

• Je bent niet verplicht om over je medische gegevens te vertellen; alleen een bedrijfsarts mag je gezondheid beoordelen.

 

5. Vraag hulp waar nodig

• Overweeg hulp van een arbeidsdeskundige, vakbond of cliëntondersteuner.

• Bij complexe situaties kan je terecht bij het Juridisch Loket, CNV of FNV.

 

Wat helpt wél

​

• Re-integratie opbouwen in overleg met professionals die ervaring hebben met langdurige ziekte.

• Werkgevers of studiebegeleiders informeren en betrekken.

• Zelf het proces bijhouden in een dagboek of logboek om je belastbaarheid inzichtelijk te maken.

 

Wat werkt averechts

​

• Teruggaan op oude werkritme zonder opbouw.

• Je grenzen negeren omdat je “het weer moet kunnen”.

• Geen pauzes nemen of taken combineren (bijv. vergaderen én complexe taken uitvoeren zonder rust).

 

Wetenschappelijke inzichten en doorlopend onderzoek

 

Er loopt onderzoek naar de effecten van langdurige covid op arbeidsparticipatie, cognitief functioneren en sociale belasting. Studies wijzen op een verhoogd risico op uitval, vooral bij mensen met cognitieve of autonome klachten (zoals brain fog, POTS of PEM). Er is aandacht voor de noodzaak van maatwerk, rustiger opbouw en erkenning van onzichtbare beperkingen. Ook kijken onderzoekers naar digitale hulpmiddelen (zoals apps voor energiebeheer) die de terugkeer naar werk kunnen ondersteunen.