Veelvoorkomende klachten bij post-covid

​​Vermoeidheid en post-exertionele malaise (PEM)

 

Een van de meest gehoorde klachten is extreme vermoeidheid. Deze vermoeidheid is niet te vergelijken met “gewoon moe zijn” en wordt vaak omschreven als uitputtend en allesoverheersend. Veel mensen ervaren post-exertionele malaise (PEM), een verergering van klachten na fysieke of mentale inspanning. Dit kan al optreden na iets kleins als een korte wandeling of een gesprek voeren.

De klachten nemen vaak pas enkele uren tot een dag later toe en kunnen dagenlang aanhouden. Dit maakt het lastig om binnen je grenzen te blijven, zeker als deze per dag verschillen. Activiteiten zorgvuldig plannen en doseren is essentieel om PEM zoveel mogelijk te voorkomen.

​​

​​

​​

​​

​

​

Posturaal orthostatisch tachycardie syndroom (POTS)

 

POTS is een aandoening waarbij de hartslag abnormaal stijgt zodra je gaat staan, wat kan leiden tot duizeligheid, hartkloppingen, vermoeidheid en in sommige gevallen flauwvallen. Veel mensen met post-covid ontwikkelen symptomen die passen binnen het POTS-spectrum, vermoedelijk door ontregeling van het autonome zenuwstelsel.

POTS kan grote invloed hebben op je dagelijks functioneren en vraagt om aanpassingen zoals het vermijden van langdurig staan, het dragen van compressiekousen en het langzaam opbouwen van inspanning onder begeleiding.

​​​

​​

​​

​​

​​

​​

Ademhalingsproblemen en pijn op de borst

 

Benauwdheid en een beklemmend gevoel op de borst komen vaak voor bij post-covid. Deze klachten kunnen ontstaan door ontstekingen in de longen of luchtwegen, maar ook door een ontregeling van het ademhalingspatroon. Sommigen ervaren het gevoel niet volledig door te kunnen ademen, zonder dat er afwijkingen zichtbaar zijn op scans.

Daarnaast worden pijn op de borst en hartkloppingen vaak gemeld. Deze klachten kunnen beangstigend zijn, zeker als ze gepaard gaan met inspanning of stress. Het is belangrijk om medische oorzaken uit te sluiten, maar ook om te weten dat deze symptomen onderdeel kunnen zijn van post-covid.

​​

​

​

​

​

​

Brain fog, geheugen- en concentratieproblemen

 

‘Brain fog’ is een veelgebruikte term om de cognitieve klachten te beschrijven waar veel mensen met post-covid tegenaan lopen. Denk aan:

• Moeite met concentreren,

• Problemen met kortetermijngeheugen,

• Traag denken of spreken,

• Snel overprikkeld raken door informatie.

Deze klachten kunnen het moeilijk maken om te werken, gesprekken te volgen of dagelijkse taken uit te voeren. Ze kunnen ook gepaard gaan met overgevoeligheid voor geluid, licht en drukte.

​​

​

​

​

​

​

Spier- en gewrichtspijn

 

Veel mensen met post-covid hebben last van spierpijn, gewrichtspijn of stijfheid. Soms voelt het alsof je constant griep hebt of alsof je lichaam niet wil herstellen van inspanning. Deze pijnen kunnen komen en gaan, of chronisch aanhouden. Soms lijken ze op reumatische klachten.

Het is belangrijk om binnen je grenzen te blijven bewegen, maar ook om signalen van je lichaam serieus te nemen. Overbelasting kan leiden tot verergering van klachten.

​

​​

​

​

​

​

Slaapproblemen en stemmingswisselingen

 

Veel mensen met post-covid slapen slecht. Ze kunnen moeilijk in slaap vallen, vaak wakker worden of ervaren geen herstellende slaap. Door de constante vermoeidheid en het gebrek aan diepe slaap raken veel mensen in een negatieve spiraal van uitputting.

Daarnaast komen stemmingswisselingen, angst en depressie veel voor. Dit is niet alleen een reactie op het ziek zijn, maar ook het gevolg van neurologische veranderingen in het lichaam. Mentale ondersteuning en herkenning van de klachten kunnen helpen om hiermee om te gaan.

​

​

​

​​

​

Overzicht van klachten bij post-covid

 

Onderstaand overzicht is gebaseerd op de wetenschappelijke studie “Characterizing long COVID in an international cohort: 7 months of symptoms and their impact” (Davis HE, Assaf GS, McCorkell L, et al., EClinicalMedicine, The Lancet).

 

Het document bevat een lijst van 205 klachten die wereldwijd door mensen met post-covid zijn gerapporteerd.

Dit overzicht helpt om inzicht te krijgen in de vele manieren waarop post-covid zich kan uiten.
Je kunt deze lijst gebruiken om:

• je eigen klachten te herkennen en te ordenen;

• patronen te ontdekken in je herstel;

• gerichter met je huisarts of behandelaar te bespreken wat je ervaart.

 

De klachten zijn gegroepeerd in verschillende categorieën, zoals algemeen, autonoom, spieren/gewrichten, slaap— om het overzicht te behouden in de complexiteit van deze ziekte. Onder het Excel bestand staat een uitleg over hoe de gegevens te ordenen en uitprinten.

​

​